Bakliyatın Çocuk Beslenmesindeki Yeri ve Önemi Nedir?
Protein, lif ve potasyum gibi kaynaklar yönünden zengin olan bakliyatlar, çocuk sağlığı ve gelişimi açısından önemli gıdalardır. Ek gıda döneminden itibaren dengeli beslenme hem bilişsel hem de fizyolojik sağlığı olumlu etkiler.
Düzenli et tüketimi kadar fayda sağlayan bakliyatlar, çocukların beyin ve kas gelişimini destekler. Dengeli ve sağlıklı beslenme menülerinde mutlaka yer alması gereken bakliyatları farklı tariflerle zenginleştirmek mümkündür.
İçeriğindeki sağlıklı yağ, vitamin, mineral ve lif kaynaklarıyla beslenme dengesini koruyan bakliyatlar, ek gıda döneminden itibaren haftalık en az 2 porsiyon olacak şekilde tüketilmelidir.
Çocukların sağlıklı gelişimini her yönden desteklerken damak tadını da zenginleştiren bakliyatlar, haftalık menülerde sık sık kullanılmalıdır. Birçok faydası bulunan bakliyatların çocuk sağlığına etkileri ve beslenme önerileri, yazımızda tüm detaylarıyla ele alınmıştır.
Bakliyatın Besin Değerleri ve Çocuk Sağlığına Katkısı
Çocuk gelişiminin en önemli olduğu dönem ilk 2 yaş grubudur. Ek gıdanın başladığı 6. aydan itibaren bebek beslenmesinde bakliyat yönünden zengin menülere ağırlık vermek gerekir.
Bedensel ve zihinsel gelişimin en hızlı olduğu ilk 2 yılda çocuk beslenmesinin protein, lif ve vitaminler yönünden zenginleştirilmesi tavsiye edilir. Çocukların sağlıklı gelişiminin temeli olan bu sürecin kaçırılması durumunda büyüme geriliğini telafi etmek oldukça zordur.
Et, balık ve süt ürünlerinin yanı sıra düzenli bakliyat tüketimi, çocukların bu dönemde her yönden zengin beslenmesini destekler. Çocukluk döneminde damak tadının gelişmesi için nohut, barbunya, mercimek ve fasulye gibi farklı bakliyatların öğünlerde yer alması önerilir. Et ve süt ürünlerinin tamamlayıcısı olarak her öğün tüketilebilen bakliyatları birkaç faydasıyla ele almak mümkündür.
Protein Kaynağı Olarak Bakliyatlar
Protein bakımından zengin bir kaynağa sahip olan bakliyatlar, özellikle yemek seçen çocukların beslenme kalitesini artırır. Kırmızı et, balık ve tavuk tüketiminin sağladığı proteini büyük oranda bakliyatlarla kazanmak da mümkündür.
110 grama denk gelen 1 porsiyon bakliyat ortalama 22.0 g protein içerirken vücudun günlük ihtiyacının %40’ını karşılar. Besin dengesinde baklagillere sıkça yer verildiğinde alışılmış gıdalara kıyasla %186 oranla daha fazla protein almak mümkündür.
Çocukların beyin, kas ve kemik gelişiminin her aşamasında ihtiyaç duyulan protein, baklagiller sayesinde zenginleştirilir. Nohut, mercimek, fasulye ve barbunya, protein yönünden en zengin baklagiller arasındadır.
100 gram nohudun içinde 19-20 g değerinde protein bulunur. 100 gram kuru fasulyede 7-10 g protein bulunurken 100 gram mercimekte bu değer 9-10 g seviyesindedir. Protein değeri yüksek olan baklagilleri günlük beslenmeye dâhil ederek açlık hissinin bastırılması mümkündür.
Kilo sorunu yaşayan bireylerin bol bol baklagil tüketerek tokluk süresini uzatması sağlanır. Sindirim sistemi problemi olan çocuk ve yetişkinler, protein yönünden zengin baklagil beslenmesi tercih etmelidir. Kas ve kemik dokusunu güçlendirirken hasarların da kolayca onarılmasını sağlayan baklagiller, çocukların gelişimini destekler.
Vitamin ve Minerallerin Önemi
Vücudun işleyişinin normal seyrinde devam etmesi için vitamin ve minerallerin yeterli olması gerekir. Büyüme dönemindeki çocukların hem vitamin hem de mineralden zengin besinleri tüketmesi bu açıdan büyük öneme sahiptir.
Demir, çinko ve B vitamini gibi takviyeleri besinlerden almak için baklagil ağırlıklı menüler tercih edilir. B kompleks vitaminleri, çocukların sinir sisteminin sağlıklı gelişimi, kırmızı kan hücresi ve enerji üretimi bakımından gereklidir. Baklagiller, B vitamin kompleks bakımından zengin bir kaynaktır.
Bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve korunması açısından çocukların çinkoya ihtiyacı bulunur. Normal bir büyüme sürecinde saç ve tırnak sağlığından boy uzamasına kadar birçok noktada çinko desteği gereklidir.
İshal ve diğer sindirim sorunlarını önleyen çinko, iştahsızlık ve gelişim geriliği gibi problemlerin azalmasına yardımcıdır. Enfeksiyon ve bakteriyel hastalıklara karşı vücut direncini artırmak için çinko kullanılır. Çocukların ihtiyacı olan çinko miktarı, haftalık bakliyat tüketimiyle kolayca karşılanır.
Demir ise bebeklik ve çocukluk çağının en önemli minerallerden biridir. Özellikle 2 yaşından küçük çocuklarda demir eksikliği anemisine bağlı gelişim geriliğine sıkça rastlanır.
Vücuttaki oksijenin taşınmasını sağlayan demir minerali, psikomotor ve bilişsel gelişimini destekler. Demir eksikliği bulunan çocuklarda odaklanma problemi, uyum sorunu ve konuşma geriliği gibi semptomlar kendini gösterir.
Sinir sistemi, sindirim sistemi, beyin ve kas yapısı gibi önemli yapıların gelişimini destekleyen vitamin ve mineraller, baklagillerin içinde yüksek miktarda bulunur. Magnezyum, B12, çinko, demir, E vitamini, folik asit, niacin, riboflavin ve tiamin gibi önemli kaynaklara sahip olan baklagiller, bu maddeler sayesinde çocukların daha sağlıklı büyümesini destekler.
Viral ve enfeksiyon kaynaklı salgın hastalıklara karşı vücut direncini artırmak için çocukların bu maddelerden zengin bir yeme alışkanlığına sahip olması gerekir. Haftalık beslenme düzeninde en az iki defa kuru baklagil içeren yemeklerin tüketimi bile çocukların ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerin büyük ölçüde karşılanmasını sağlar.
Lifli Yapısı ile Sindirim Dostu
Bağırsak ve sindirim sistemi dostu olan baklagiller, yüksek miktarda lif kaynağına sahiptir. 100 gramlık bir baklagilde ortalama 16,6 g lif bulunur. Beslenme listesine 100 gramlık baklagil eklendiğinde günlük lif ihtiyacının %66,4’lük kısmı karşılanır. Nohut, mercimek ve siyah fasulye, lif yönünden en zengin baklagiller olarak bilinir. Protein ve lif kaynağı olan mercimeğin her 100 gramında ortalama 10,7 g lif bulunur.
Yapılan araştırmalar lif yönünden zengin beslenen çocukların şekerli gıdaları daha az talep ettiğini gösterir. Obezite riskini de düşüren lif, çocukların gelişim döneminde gereksiz beslenme isteğini azaltır. Çocukların kolesterol seviyesini düşürmeye de yardımcı olan lif, kan şekerini dengeler.
Çocukluk diyabetinin yaygınlaştığı son dönemlerde lif kaynaklı karbonhidratlar sayesinde daha uzun süre tokluk hissi yaşanır. Kan şekerinin aniden düşmesini önleyen lif, çocukların gereksiz karbonhidrat tüketme isteğini ve insülin direnci riskini kontrol altına alır.
Bir çocuğun günlük alması gereken lif miktarını yaşına göre hesaplamak mümkündür.
“Yaş + 5 = Lif Gramı” şeklinde hesaplama yaparak günlük tüketilmesi gereken minimum lif miktarına ulaşılır. Bu hesaba göre 2 yaşındaki bir çocuğun günlük ihtiyaç duyduğu lif miktarı 7 gram olarak değerlendirilir.
Çocukların Günlük Beslenmesinde Bakliyat Nasıl Yer Almalı?
Çocukların beslenme düzeninde bakliyatların günlük olarak yer alması gerekir. Çorba, ana yemek veya salata şeklinde tüketilebilen baklagilleri çeşitli tariflere uyarlamak mümkündür. Özellikle glutensiz beslenmeye özen gösteren beslenme listelerinde baklagiller önemli bir oluşturur. Ekmek ve kraker gibi ürünlerde tahıl yerine baklagilleri kullanarak un kıvamını yakalamak mümkündür.
Çorbaların ve ana yemeklerin olmazsa olmazı baklagiller arasında mercimek ve nohut ilk sıradadır. Çocukların severek tükettiği bu ürünleri farklı formlara getirerek keyifli menüler hazırlanabilir.
Yaş grubuna göre şekillenen günlük bakliyat tüketimiyle vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri en sağlıklı biçimde vücuda almak mümkündür. Yaş grubuna göre şekillenen bakliyat tüketimi önerilerini ve sağlıklı tarifleri detaylarıyla ele alabiliriz.
Yaşa Göre Tüketim Önerileri
Vücudun ihtiyacını karşılamak için haftada 3-4 porsiyon baklagil tavsiye edilir. Tüm yaş gruplarının tüketmesi gereken baklagiller, enerji ihtiyacı fazla olan genç yaş grupları için daha önemlidir.
Türkiye Beslenme Rehberi 2022 (TÜBER) yayınında baklagiller yaş farkı olmaksızın her gün tüketilmesi gereken besin grubu olarak değerlendirilmiştir. Sadece sulu yemek ve çorbalarla sınırlı kalmayan baklagiller, çeşitli tariflere eklenebilen zengin bir kaynaktır.
Beyaz ekmek tüketimi fazla olan 15-18 yaş arası genç grubun günlük baklagil tüketimi ile enerji ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılaması mümkündür. Beyaz ekmek yerine karbonhidrat ihtiyacını baklagil desteğiyle gideren 15-18 yaş arası gençlerin daha enerjik ve sağlıklı olduğu görülmüştür.
TÜBER 2022 verileri doğrultusunda yaşa ve cinsiyete göre haftalık baklagil tüketimi porsiyon üzerinden ele alınmıştır. TÜBER 2022 verilerinde her yetişkinin günlük en az yarım porsiyon yani 5-6 yemek kaşığı baklagil tüketmesi tavsiye edilir. Her porsiyon ortalama 110 gram yani 10-12 yemek kaşığı pişmiş baklagile denk gelecek şekilde hesaplanır:
Ek gıda dönemi sayılan 6. aydan başlayıp 2 yaşa kadar devam eden sürede, bebeklerin haftalık beslenmesine 1 porsiyon baklagil eklenmesi yeterlidir. Alıştırma ve alerjen takip döneminde bu miktar yarıya inebilir.
- 2-3 yaş arası kız ve erkek çocukların haftalık 1 porsiyon baklagil tüketmesi yeterlidir.
- 4-6 yaş arası kız ve erkek çocukların haftalık 1-2 porsiyon baklagil yemesi tavsiye edilir.
- 7-10 yaş arası kız ve erkek çocukların haftalık 3 porsiyon baklagil içerikli beslenmesi gerekir.
- 11-14 yaş arası kız ve erkeklerin haftalık beslenmesine 3 porsiyon baklagil eklemesi yeterlidir.
- 15-18 yaş arası genç erkeklerin haftalık 3-4 porsiyon kızların ise 3 porsiyon baklagil tüketmesi tavsiye edilir.
- 18-49 yaş arası kadın ve erkeklerin haftada 3 porsiyon pişmiş baklagil tüketmesi vücut ihtiyacını karşılamaya yeterlidir.
- 50 yaş ve üzerinin haftalık 3 porsiyon baklagil yemesi ideal görülmüştür.
Lezzetli ve Pratik Bakliyat Tarifleri
Bakliyatları sadece sulu yemek şeklinde tüketmek gibi bir zorunluluk bulunmaz. Çocukların yemek seçmesi durumunda bakliyatları farklı alternatiflerle beslenmeye uyarlamak mümkündür. Özellikle çorba tarifleri bu açıdan kurtarıcı ve besleyici örneklerdir.
Çocukların farklı bakliyat ve sebzeleri bir arada tüketmesini sağlayan çorbalar, pürüzsüz kıvamıyla birden çok lezzeti aynı tabakta buluşturur. Atıştırmalık gibi elle yenilen tarifler, çocukların bu öğünü kendi başlarına tüketmesini ve beslenme hevesinin artmasını sağlar.
Miniklerin besleyici ve lezzetli tariflerle bakliyat tüketmesini sağlayan fikirleri birkaç örnekte ele alabiliriz.
- Yoğurtlu Erişteli Yeşil Mercimek
Mantı kadar lezzetli ve bir o kadar da besleyici olan yoğurtlu erişteli yeşil mercimek salatası, çocukların severek tüketeceği bir tariftir. Birçok besini aynı tabakta buluşturan erişteli yeşil mercimek salatasının detaylarını aşağıda bulabilirsiniz:
Yoğurtlu Erişteli Yeşil Mercimek Salatası için Gerekli Malzemeler:
- 1,5 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek
- 2 su bardağı erişte
- 2,5 su bardağı süzme yoğurt
- 2 diş sarımsak
- Tuz
- Tereyağı
- Tatlı toz biber
Yoğurtlu Erişteli Yeşil Mercimek Salatasının Hazırlanışı:
- Mercimek ve erişte tencereye alınarak kaynatılır.
- Erişte yumuşayınca karışım süzülür.
- Yoğurt ve sarımsak geniş bir kasede iyice çırpılır. Daha sonra karışımın tuzu ayarlanır.
- Krema kıvamına gelen yoğurdun üzerine soğuyan yeşil mercimek ve erişte ilave edilir.
- Yoğurt ve diğer malzemeler özleşene kadar spatula yardımıyla karıştırılır.
- Sos tavasında kızdırılan tereyağ ve toz biber, servis edilen salatanın üzerine gezdirilir. Afiyet olsun.
- Mercimek Çorbası
Çorbalar her çocuğun severek tükettiği, kurtarıcı ve besleyici tariflerdir. Özellikle kırmızı mercimek çorbası bu tarifler arasında en bilinendir. Farklı bakliyatlarla beraber hazırlanan mercimek çorbası, birden fazla protein ve vitamini aynı tabakta buluşturur. Sebzelerle de zenginleşen mercimek çorbası tarifini aşağıda bulabilirsiniz:
Mercimek çorbası için gerekli malzemeler:
- 1,5 bardak kırmızı mercimek
- Çeyrek çay bardağı bulgur
- 8 bardak soğuk su
- Yarım su bardağı İlikli kemik suyu (İsteğe Bağlı)
- 1,5 yemek kaşığı beyaz veya tam buğday unu
- 1 adet orta boy kuru soğan
- 1 adet patates
- 1 yemek kaşığı domates salçası
- 1 adet havuç
- 1 adet kereviz
- Yarım çay bardağı sıvı yağ / zeytinyağı
- 1 tatlı kaşığı tuz
- Karabiber
Sos için gerekli malzemeler:
- Tereyağ
- 1 çay kaşığı tatlı toz biber
- 1 çay kaşığı kuru nane
Mercimek Çorbası Hazırlanışı:
- Mercimek ve bulgur iyice yıkanarak derin bir tencereye alınır.
- Soyulup 3-4 parçaya bölünmüş soğan, patates, havuç ve kereviz tencereye eklenir.
- Malzemelerin üzerine su ilave edilerek orta ateşte pişirilir. Kaynayan mercimeklerin üzerine çıkan beyaz köpükler kaşıkla toplanır. Mercimeğin gaz yapmaması için bu köpüklerin alınması gerekir.
- Yağ ve un küçük bir tencerede unun kokusu çıkana kadar kavrulur. Salça, tereyağ ve baharatlar da eklenerek homojen bir karışım elde edilir. Sosun biraz açılması için mercimeğin suyu kullanılır ve karışım tekrar tencereye boşaltılır.
- Tüm malzemeler pürüzsüz kıvama gelene kadar el blenderı ile çekilir.
- Çorbanın tuzu ayarlanıp birkaç dakika daha kaynamaya bırakılır.
Bu aşamada çorbanın kıvamı çok yoğunsa kaynar suyla açmak mümkündür. Göz göz kaynayan ve pürüzsüz bir kıvama gelen mercimek çorbası servise hazırdır. Afiyet olsun.
- Mercimek Köftesi
Misafir menülerinin vazgeçilmezi mercimek köftesi, çocuklar için de eğlenceli bir atıştırmalıktır. Renkli görünümleri ve şekilleriyle dikkat çeken mercimek köftesi, bakliyat sevmeyen çocukların beslenme listesine eklenebilir. Mercimek köftesi için gerekli malzemeler ve hazırlık aşamaları şu şekildedir:
Malzemeler:
- 1 su bardağı kırmızı mercimek
- 3 bardak su
- ½ su bardağı çiğ köftelik bulgur
- 1 tatlı kaşığı tuz
- Pulbiber
- 2 diş sarımsak
- 1 tatlı kaşığı domates ve biber salçası
- 5 dal taze yeşil soğan
- ½ demet maydanoz
- Yarım su bardağı zeytinyağı
Mercimek Köftesi Nasıl Hazırlanır?
- Kırmızı mercimek süzgeç yardımıyla akan suyun altında yıkanır. Mercimekten çıkan bulanık su berrak olana kadar yıkamaya devam edilir.
- Tencereye alınan mercimeğin üzeri geçene kadar su eklenir ve orta ateşte haşlanır.
- Pişen mercimeğin üzerine bulgurlar eklenir ve kapağı kapatılır. Bulgur şişene kadar ortalama 5-10 dakika beklenir.
- Soğuyan mercimek derin bir kaba alınıp üzerine tuz ve baharatlar ilave edilir.
- Salça, sarımsak ve ince doğranıp sotelenmiş soğan mercimek karışımına eklenir.
- İnce doğranmış yeşil soğan ve maydanoz ilave edilir.
- Zeytinyağı ocakta hafif ısıtıldıktan sonra mercimek köftesi karışımının üzerinde gezdirilir.
- Tüm malzemeler iyice özleşene kadar hamur gibi yoğrulur.
- Mercimek köftesi soğuduktan sonra silikon kalıp veya elle şekil verilip marul eşliğinde servis edilir. Afiyet olsun.
- Nohut Tava
Sulu yemek sevmeyen çocukların keyifle tüketeceği tarifler arasında nohut tava yer alır. Ortalama 10 dakikalık hazırlama ve 45 dakikalık pişme süresi ile pratik bir tarif olan nohut tava tarifi, 4-6 kişiliktir. Lezzeti kadar besleyici içeriğiyle de dikkat çeken nohut tava tarifinin detayları aşağıdaki gibidir:
Nohut Tava Gerekli Malzemeler:
- 3 su bardağı haşlanmış nohut
- 1 adet büyük soğan
- 2 diş sarımsak
- 2 adet tatlı yeşil biber
- 1 adet kapya biber
- 1 kaşık domates salçası
- 1 tatlı kaşığı biber salçası
- İsteğe bağlı 1 tatlı kaşığı isot
- Tuz - karabiber - tatlı toz biber
- Yarım bardak içme suyu
Nohut Tava Hazırlanışı:
- Soğan ve biberler piyazlık şekilde doğranır. Sarımsaklar eziciyle veya bıçakla püre hâline getirilir.
- Tüm malzemeler fırın kabının içine alınır ve homojen bir kıvama gelene kadar karıştırılır. Bu aşamada nohutların ezilmemesine dikkat etmek gerekir.
- Tepsinin üzeri ıslatılmış yağlı kağıt ile tamamen kapatılır. Önceden ısıtılan 200 derece fansız fırında 35-45 dakika arası kontrollü pişirme yapılır. İsteğe göre sarımsaklı yoğurtla servis edilir. Afiyet olsun.
Bakliyat Tüketimini Artırmak için Ebeveynlere Öneriler
Çocukların bakliyat tüketmeye alışması için zamana yayılmış bir beslenme programına ihtiyaç vardır. Gaz yapmaya müsait bir besin grubu olan baklagiller, ek gıda döneminden itibaren alıştırarak verilmesi gereken ürünlerdir.
Çocuk için gerekli protein, mineral ve vitaminleri büyük ölçekte sağlayan bakliyatları ek gıda döneminde minik porsiyonlar hâlinde vermek yeterlidir.
Bebeğin birkaç kaşık nohut ve fasulye tüketmesi ya da 3-4 kaşık mercimek çorbası içmesi bu dönemde yeterli görülür. 6. ayda başlayan ek gıdaya alışma sürecinde özel porsiyonların hazırlanması gerekirken 12. aydan itibaren ebeveynlerin tükettiği menülerin çocuğa verilmesi uygun görülür.
Evde pişen bakliyat çorbası veya sulu yemekler, çocuğun istediği kadar yedirilir. Çocukların yemeye karşı çıkması durumunda ısrar etmemek ve tekrar acıktığında gıdayı sunmak mühimdir.
Her güne bakliyat tarifi koymak yerine haftada 2-3 kez farklı şekillerde bu ürünleri çocuğa sunmak daha etkilidir. Çocuklar her zaman sulu yemek tüketmek istemeyebilir. Bakliyatları farklı formlara getirip çocuğa yeni lezzetleri deneme fırsatı vermek damak tadının gelişmesini sağlar. B6, B12, B1 ve A vitamini, bakliyatlarda en çok bulunan takviyelerdir.
Bunun yanında çinko, fosfor, magnezyum, protein, lif, demir ve posa yönünden de zengin olan bakliyatlar, çocukların dengeli beslenmesine katkı sağlar. Hastalıklara karşı bağışıklık sistemini destekleyen, sağlıklı büyümeyi kolaylaştıran ve hücre yenilenmesini hızlandıran bakliyatları çocuklara sevdirmek için farklı teknikler denenebilir. Bakliyat tüketiminde dikkat edilecek noktalar ve bu ürünleri çocuklara sevdirme yollarını detaylarıyla ele alabiliriz.
Alışkanlık Kazandırma Yöntemleri
Bakliyatlar damak tadına hitap ettiği sürece çocukların severek tükettiği ürünlerdir. Ancak taneli gıdalardan hoşlanmayan ve yemek seçme alışkanlığı bulunan çocuklara bakliyatları farklı formlarda sunmak gerekir.
Özellikle et, balık ve yumurtayı reddeden çocuklarda büyük oranda protein eksikliği meydana gelir. Bakliyatlar et ürünlerinin sunduğu protein yapısına doğrudan sahip olmasa bile çocuklardaki eksikliği büyük oranda kapatır.
Çocukların bakliyat içerikli yemeklere alışması için kahvaltıda krep hazırlarken nohut unu kullanabilirsiniz. Glütensiz bir seçenek olan nohut unu; kek, ekmek, krep ve lavaş gibi pek çok tarifte tercih edilebilir. Protein ve lif dengesi yönünden zengin olan nohut unu, çocukların damak tadının gelişmesini kolaylaştırır.
Köfte tariflerinde mercimek ve nohut kullanarak hem et hem de bakliyat destekli, protein yönünden zengin bir menü hazırlayabilirsiniz. Atıştırmalıklarda bakliyatları kullanmak da etkili yöntemler arasındadır. Nohut ve kuru fasulyeyi haşlayıp tuz, baharatlar ve tereyağı ile tavada kavurarak cips benzeri atıştırmalıklar hazırlayabilirsiniz. Bu tarz pratik yöntemler sayesinde çocuklar farklı abur cuburları talep etmeyecektir.
Nohut dürümü, mercimek köftesi ve humus tarzı bakliyat temelli atıştırmalık tarifleri, çocukların öğünlerini daha eğlenceli ve dikkat çekici hâle getirir. Her gün sulu yemek tüketmek istemeyen çocuklara bakliyatları falafel gibi eğlenceli seçeneklerle yedirebilirsiniz. Nohut temelli bir tarif olan falafel, yüksek protein ve vitamin içeriğinin yanında bolca yeşillik kullanılarak hazırlanır.
Diğer bakliyatları da falafel hamuruna dâhil edip ev yapımı soslarla çocukların tüketeceği eğlenceli menüler çıkarmak mümkündür. Kızartma yerine fırında pişirmeye de uygun olan falafel ve bakliyat köftelerinin bir diğer ayrıcalığı da çocukların elle yeme alışkanlığını desteklemesidir.
Doğrudan bakliyatı çocuklara sunmak yerine onlara birçok form kazandırarak besleyici ve iştah açıcı seçenekleri tercih etmek daha etkilidir.
Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Çocuklara bakliyat ağırlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırırken birkaç temel konuya da dikkat etmek gerekir. Bakliyatlar gaz yapıcı etkiye sahip gıdalardır. İlk 2 yaş döneminde çocuklar gaz ve karın ağrısı problemine yatkın olduğundan bakliyatların doğru pişirme tekniğiyle hazırlanması gerekir.
Nohut, mercimek, fasulye başta olmak üzere tüm bakliyatlar ön hazırlık işleminden geçirilir. Bir gece önceden bol suda bekletilen bakliyatlar, ortalama 8-9 saat boyunca şişirilir. Bu aşamada bakliyatın bekleme suyuna karbonat eklenerek fazla gazın atılması sağlanır.
Suda bekleyen bakliyatlar iyice durulanana kadar yıkanır ve derin bir tencereye alınır. Bakliyatların üzerine bolca su eklenip orta ateşte kaynatılır. Fasulye ve nohudun en çok gaz yapan ürünler olduğunu unutmamak gerekir. Haşlama sırasında fasulye ve nohudun üzerine çıkan beyaz köpükler toplanmalı ve ilk kaynamanın ardından su yenilenmelidir.
Kaynadıkça tekrarlayan beyaz köpükler tamamen temizlendikten sonra fasulye ve nohut süzülerek kullanılabilir. Aquafaba olarak bilinen ve besleyiciliği yüksek olan bakliyat haşlama suyunu çocukların yemeklerinde takviye edici olarak kullanabilirsiniz.
Yumurta alerjisi bulunan çocuklara kek ve poğaça gibi tarifleri hazırlarken aquafabanın kıvam artırıcı etkisinden faydalanılabilir. İyice çırpıldığında köpük köpük bir yapıya sahip olan bakliyat suyu, çorba ve yemeklerde de kullanıma uygundur.
Mercimeğin de gaz yapıcı özelliği sebebiyle düdüklüde haşlamak yerine ön pişirme yapılması ve suyun üzerine çıkan köpüklerin temizlenmesi gerekir. Tüm malzemelerin bir arada pişirildiği ve mercimeğin çiğden kullanıldığı tarifler, çocuklarda gaz problemine yol açabilir. Ön pişirme sonrası mercimeğin hazımsızlık etkisi ortadan kalkacaktır.
Yaşı kaç olursa olsun çocukların alerjik reaksiyon gösterme ihtimali dikkate alınmalıdır. Özellikle bakla, favizm hastalığının kaynağı olan enzim eksikliğine yol açması sebebiyle 2 yaşından küçük çocuklara verilmemesi gereken bakliyat türüdür. Diğer baklagillerin ise alerjen durumu dikkate alınarak kontrollü şekilde çocuklara sunulması gerekir.
Ek gıda döneminde tadım aşamalarını gün gün bölerek belirli periyotlarda baklagilleri yedirmek ve olası komplikasyonları not almak gerekir. Çocukların en yoğun alerjik atak yaşadığı 6 ay 2 yaş arası dönemde herhangi bir komplikasyonla karşılaşmaması adına bakliyatların beslenmeye adım adım eklenmesi tavsiye edilir.
Dikkatinizi Çekecek Diğer İçeriklerimiz:
