D vitamini insan vücudu için gerekli olan temel vitamin türlerinden birisidir. Söz konusu vitamin kalsiyum ve fosfor elimine yardımcı olmasıyla da öne çıkar. Bundan dolayı her vücutta belirli oranda D vitamini olması gerekmektedir. Vitaminin D2 ve D3 olarak farklı formları bulunur. Güneş ışığından elde edilmesinden dolayı D3 formu daha çabuk emilip genel ihtiyacı karşılar.
Önemi çok büyük olan D vitamini eksikliği ile toplum arasında çok sık konuşulmaktadır. Çünkü geçmişe nazaran yaşam şartlarının değişmesi, beslenmenin farklılaşması gibi sebepler D vitamini depolarının azalmasına neden olmaktadır. Bu azalma kas ve kemik ağrıları, kronik yorgunluk, tırnak kırılması ve saç dökülmesi, depresif ruh hali gibi birçok duruma yol açar.
Hal böyle olunca insanlar arasında D vitamini eksikliği neden olur? D vitamini eksikliği beslenme ile nasıl giderilir soruları araştırılır. Yayla Bakliyat olarak sizlere bugün bu konu hakkında bilgi vereceğiz.
Yapılan araştırmalara bağlı olarak D vitamini eksikliği neden olur konusunda birden fazla etken sayılabilmektedir. Vitamin eksikliği nedenleri tespit edildikten sonra buna göre beslenme düzeni oluşturulmalı ya da doktor kontrolünde takviyeler alınmalıdır.
1 – Yeterli Güneşe Maruz Kalmama
Güneşten gelen ışınların vücut tarafından emilim hızı oldukça iyidir. Fakat homeoffice çalışma sisteminin artması ya da eksiye nazaran daha çok evde vakit geçirme D vitamini eksikliğine neden olmaktadır. Üzerine bir de cildin güneş ışını çekmesine engel olacak şekilde tamamen güneş kremi kullanmak da vitamin açıklığına neden olmaktadır.
2 – Beslenme Yetersizliği (Yanlış Beslenme)
Beslenme vitamin ve minerallerin alınması için temel yollardan birisidir. Eğer beslenme düzeninizi dengeli oluşturmazsanız D vitamini eksikliği başta olmak üzere farklı sorunlar da yaşayabilirsiniz. Yapılan araştırmalar özellikle beslenmede mercimek kullanımının D vitamini takviyelerine yardımcı olduğunu gösterir.
Üstelik sadece yetersiz beslenme değil yanlış beslenme de burada etkilidir. Eğer D vitamini alırken eş zamanlı tükettiğiniz besinlere dikkat etmezseniz hata yapıyor olabilirsiniz. D vitamini emilimini hızlandıracak besinler tüketmek oldukça önemli bir konudur.
3 – Cilt Rengi ve Yaş Durumu
Her ne kadar üzerinde çok durulan bir konu olmasa da yaşın ilerlemesi ve cilt rengine bağlı olarak vücudunuzun D vitaminini güneşten alma ihtimali düşer. Açık ten rengine sahip olan bireyler ışınları doğrudan tutarak alırken koyu renkli bireylerde bu oran düşebilmektedir. Ayrıca yaş ilerledikçe de güneş ışınları vitamin almak için yetersiz kalabilmektedir.
4 – Diğer Sağlık Sorunları
Farklı sağlık problemleri bulunuyorsa birey aldığı takviyeler ve beslenme koşullarını düzenlese dahi değerlerini yükseltemez. Söz konusu sağlık problemleri hakkında uzman doktorların bilgilendirmesi ve bu bağlamda takviye kullanımı desteklenmelidir. Aksi takdirde doğru bir tedavi şekli uygulanmayacaktır.
5 – İlaç Kullanma
İnsan sağlığı için farklı vitamin takviyeleri ya da ilaçlar kullanabilir. İlaçların etken maddesine göre birbirini desteklediği ya da soğurduğu görülür. Eğer D vitaminini yok edecek karşıt bir vitamin kullanıyorsanız bu alışkanlığı bırakmalı tam tersine destekleyici ilaçlarla birlikte kullanmalısınız. Yine diğer ilaçlarınız hakkında uzman doktora bilgi vermeyi de unutmamalısınız.
6 – Kilo Sahibi Olma
Vücut kitle indeksi 30+ olan bireylerin yağ oranları fazladır. Aşırı yağ oranı vücuttaki D vitamini salgılamasını baskıladığından açık çıkmasına neden olur. Bunlar düşünüldüğünde bireylerin kilosunu takip etmesi gerekiyorsa zayıflaması önerilir.
7 – Cerrahi Operasyonlar
Mide küçültme ameliyatı başta olmak üzere bu bölgelerde yapılan cerrahi operasyonlar vitamin eksikliklerine yol açabilir. Bağırsaklar üzerinde gerçekleşen uygulamalar neticesinde D vitamini emilimi azalır. Bu azalma gün içerisinde vücudun yeterli vitamin depolamasına engel olurken uzun vadede azalma, yetersizlik ile kendini gösterir.
8 – Böbrek ve Karaciğer Problemleri
Karaciğerler özellikle hormon salınımda önemlidir. Her iki organda da var olan problemler D vitamini üretiminde etkili olan enzimlerde düşüşlere neden olur. Üretimi destekleyecek enzimlerin yokluğu vitaminin ortaya çıkmasına yardımcı olmaz. Tam tersine düşüş yaşanmasına neden olup problemleri de beraberinde getirir.
9 – Artan D Vitamini İhtiyacı
Hamilelik ya da yaşa, sağlık sorunlarına bağlı olarak bireyin normal şartlara göre D vitamini ihtiyacı artış gösterebilir. İhtiyaç artsa da yeterli miktarda karşılanamayan istekler doğrultusunda kişinin D vitamini eksikliği yaşaması kaçınılmaz olacaktır.
Gün içerisinde belirli periyotlarla güneş ışınına maruz kalan, dengeli beslenen ve kontrollerini sürdüren bir bireyin ideal D vitamini aralıklarında olması beklenir. Ancak bahsi geçen nedenlerden ötürü D vitamini alınmazsa ideal seviye dışında kalınıp bir uzman eşliğinde tedavi başlatılması gerekebilir. Gün içerisinde alınması gereken D vitamini oranları şu şekildedir:
· 1 yaşına kadar bebeklerde – 400 IU
· 1-70 yaş arasında – 600 IU
· 70+ üzeri bireylerde – 800 IU.
Özellikle yaşlandıkça D vitamini ihtiyacı artış göstermektedir.
Yeteri miktarda D vitamini alan bir bireyde ideal aralık ise mililitre başına nanogram şeklinde ölçülür. İdeal D vitamini aralığı için 20-50 ng/mL ölçülmüştür. 12 ng/mL seviyeleri kesinlikle düşük olarak kabul görür.
D vitamini denildiğinde akla ilk olarak güneş ışınları gelmektedir. Güneşte yer alan ışınlardan D3 formatında vitamin alabilirsiniz. Ancak tek vitamin kaynağı güneş olmayacaktır. Beslenerek D vitamini alımlarını da destekleyebilirsiniz. D vitamini alabileceğiniz ürünler şu şekildedir:
· Somon
· Uskumru
· Sardalya
· Yumurta sarısı
· Süt ve süt ürünleri
· Karaciğer
· Tereyaği
· Mantar
· Mercimek.
Özellikle Yayla mercimek paketlerinde yer alan D vitamini sayesinde cebinize uygun, her an ulaşabileceğiniz ve farklı damak zevklerine uygun tarifler hazırlayabilirsiniz. Böylece ihtiyacınız olanı kısa sürede alarak D vitamini eksikliğine karşı kendinizi korumuş olursunuz.
Vitamin eksikliği toplum arasında yaygınlaşsa da maalesef bilinçli bir adım atılmamaktadır. Söz konusu D vitamini eksikliği yaşamı oldukça derinden etkiler. Var olan şikayetlerinizin temel sebebi buradan kaynaklanacağından önemini bilmek gerekir. Bundan ötürü D vitamini faydaları neler bir göz atmak iyi gelecektir:
· Kas ve Kemikleri Güçlendirir: Kemiklerin gelişimi ve kasların güçlenmesi, krampların olmaması için D vitamini gerekmektedir. Fosfor ve kalsiyum emilimini bizzat yöneten D vitamini olduğundan bahsedilen durumlar üzerinde etkisi bulunur. Sadece kemik değiş diş sağlığı adına da önemli olduğu bilinen kalsiyum ve fosfor D vitamini sayesinde emilir.
· Diyabeti Önler: Çocuklarda özellikle D vitamininin diyabet ile ilişkisi doğrudan ölçülmüştür. Yeterli miktarda D vitamini sahibi olan çocuklarda Tip 1 diyabet görülme olasılığı düşerken, düşük D vitamini olan bireylerde Tip 2 diyabet görülebilmektedir.
· Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: D vitamini doğrudan bağışıklık sistemini güçlendiren bir vitamindir. MS, Crohn gibi rahatsızlıklara karşı doğrudan savaş halindedir. Bu hastalığa sahip olanlar genelde düşük D vitaminine sahip olmaktadır.
· Kalp Sağlığını Destekler: Her ne kadar beklenmeyen bir durum olsa da D vitamini kalp sağlığı için önemli bir etkiye sahiptir. Yüksek tansiyona engel olurken farklı rahatsızlıklara karşı da koruyucu etkisi gözlemlenmektedir.
· Tırnak ve Saç Sağlığı için İyidir: Tırnaklarınızda sürekli kırılma varsa ya da saçlarınız çok sık dökülüyorsa sebebi D vitaminidir. Vücutta yeterli miktarda D vitamini varsa cilt, diş, saç ve tırnak sağlığınız da oldukça iyi olacaktır.
· Enerji Verir: Vücudunuzda vitaminin olması sebebiyle enerji depolarınızda artış gösterecektir. D vitamini düşüklüğü olan kişilerde enerji kaybı, kronik yorgunluk ve hatta ruhsal çöküş yaşanır.